 |
| Foto: Hedwig Suurmeijer |
Onlangs opperde iemand het onzalige idee om kinderen niet
meer te leren schrijven, want ‘ze doen tegenwoordig alles op een tablet’. Ik
moest onwillekeurig denken aan het gedonder rondom de rekentoets. Rekenen
kunnen we niet meer. En met ‘we’ bedoel ik niet mijzelf. Enkele decennia geleden
deed de rekenmachine haar intrede in het onderwijs. Dappere docenten probeerden
het tij nog te keren, maar het was vechten tegen de bierkaai want waarom zou je
je mooie hoofdje vermoeien met sommen als je het kunt intikken op een
apparaatje dat vervolgens, zo hoop je dan, het juiste antwoord geeft.
Klein probleempje: hoe weet je of dat het juiste antwoord
is, als je geen inzicht hebt in getallen en hoe die zich tot elkaar verhouden? Eén
tikje op de ÷-toets in plaats van de x-toets en je krijgt een heel ander
resultaat. Maar ja, dat zie je pas als je een fors aantal vierkante meters
parketvloer tekort komt, bij wijze van voorbeeld.
Een ander stukje vooruitgang dat ik met huiver bekijk, is de
snelle opkomst van de navigatiesystemen, al dan niet op je smartphone. Een
uitkomst voor mensen die buiten hun eigen stad nergens de weg kunnen vinden, maar
niet zo slim om iedere nieuwe chauffeur dan maar zo’n ding in de maag te
splitsen. Het blijft toch handig om ook op een wegenkaart of plattegrond je bestemming
te vinden. Al was het maar omdat die navigatie er wel eens mee ophoudt,
langere tijd geen signaal kan vinden of gewoon uit je auto wordt gejat terwijl
je in Andalusië net even op een terrasje zit. Paniek, hoe komen we nu bij ons
volgende hotel? Zaten we nou in Turkije of in Spanje? (Dat zijn de ergste
gevallen; ze bestaan echt.)
Grappig hoe wij ons vaak het hoofd breken over ‘oude’
beschavingen die tot grootse dingen in staat bleken. De piramides van Egypte,
de beelden op Paaseiland en de Nazca-lijnen zijn maar een paar voorbeelden van
zaken die wij proberen te doorgronden. Soms lukt dat, maar in veel gevallen staan wij nog steeds verbijsterd aan
de kant. De kennis en vaardigheden van die volken zijn compleet verloren gegaan.
Zo stel ik me voor dat over tweeduizend jaar de bewoners van
deze aarde (ervan uitgaande dat er nog een aarde is en we niet alles al verkloot hebben) zich verwonderen over tekens op papier waarvan zij zich niet kunnen
voorstellen hoe wij die ooit maakten en waar ze voor dienden. Als we dan ook
nog – zoals sommigen willen – overgaan naar visueel ondersteund leren, waarbij
steeds minder gelezen hoeft te worden, kunnen we straks én niet meer rekenen,
én niet meer schrijven én niet meer lezen. Hoera voor de vooruitgang.
Voor de duidelijkheid: ik ben voorstander van nieuwe
technologieën en dus ook van het gebruik ervan en ja, óók in de klas, maar
laten we de kennis en vaardigheden die we de laatste millennia hebben verworven
niet met het badwater weggooien.
The best of both worlds, niks mis mee.
